Het gezicht van verandervermogen door DNB: ‘Je moet het gewoon doen’
De continue ontwikkeling van kennis in de pensioensector is bij DNB een belangrijk speerpunt. Voor SPO Perform, hét digitale leerplatform, ontwikkelde DNB een microlearning over verandervermogen.
Mark de Wijs, directeur van SPO, ging online in gesprek met Patrick Corveleijn, Toezichthouder grote pensioenfondsen bij DNB én gespreksleider in de microlearning. We vroegen Patrick het hemd van het lijf met vragen zoals ‘hoe versterk je verandervermogen en hoe krijg je inzicht in de drivers van de veranderingen in de pensioensector?’
Verandervermogen: je kunt er veel over zeggen
Patrick: “Verandervermogen is een term die veel wordt gebruikt en een beetje ongrijpbaar is. Je kunt er lang over praten. In deze microlearning wilden we dit begrip concreter maken door de term ‘een gezicht’ te geven. Daarnaast: veranderen is een werkwoord: je moeten het gewoon doen.”
Hoe krijgt verandervermogen een ‘gezicht’?
Patrick: “Door een parallel te trekken met een andere sector, in dit geval de landbouwsector, kun je zien hoe daar wordt omgegaan met ontwikkelingen en veranderingen.
In de microlearning gaan we in gesprek met Henk. Hij heeft een boerenbedrijf dat al lang in de familie is. Hij verwoordt, naar mijn inzicht, goed hoe zijn familiebedrijf omgaat met veranderingen en werk maakt van strategische risicobeheersing.”
Foto: Patrick Corveleijn
DNB draagt bij aan permanente kennisontwikkeling in de sector
Patrick: “Wij vinden permanente kennisontwikkeling in de pensioensector belangrijk en dragen graag ons steentje bij aan het digitale leerplatform van SPO met een microlearning. Hiermee willen we bestuurders aan het denken zetten om in actie te komen om het verandervermogen te versterken.”
Op naar Henk in Drenthe om uit te zoomen
Patrick: “Een video laat materie leven en daarom trokken wij naar Drenthe naar boer Henk. Naar buiten toe, in plaats van achter een bureau slides te laten zien.
Wij hopen dat deze video bestuurders helpt om uit te zoomen en hen stimuleert aan de slag te gaan met verandervermogen en strategie.”
Veranderingen in de landbouwsector en de pensioenwereld gaan snel
Patrick: “Drivers voor verandering in de pensioensector vind je ook in andere sectoren zoals de landbouw. Technologische ontwikkelingen gaan snel en lokale, nationale en Europese regelgeving zijn ook in de landbouwsector van toepassing. De voorkeuren van de consument en samenleving in het geheel stellen veranderende eisen aan kwaliteit, duurzaamheid en kostenbeheersing. Deze uitdagingen liggen ook op de bestuurstafel.
Verlies de lange termijn niet uit het oog
Patrick: “Over lange termijn investeringen gesproken: het landbouwbedrijf van boer Henk is al 700 jaar in de familie. Deze sector is van groot belang voor de samenleving: het geeft ons dagelijks letterlijk en figuurlijk voeding. Nog twee overeenkomsten met de pensioensector dus.
Boer Henk is geen pensioenfondsbestuurder en een bestuurder is geen boer, maar je kunt wel leren hoe je vanuit een governance structuur en organisatievermogen kunt anticiperen op uitdagingen.”
Drivers voor verandering
Patrick: “de vier genoemde drivers zijn:
- veranderende arbeidsmarkt
- politiek & samenleving (vertrouwen, duurzaamheid en collectiviteit)
- financiële markten
- technologische ontwikkelingen
De vraag is: wat verandert er door COVID en wat is blijvend?
Patrick: “De microlearning is opgenomen voor de uitbraak en de impact van deze pandemie is niet meegenomen in de video.
Maar als je een ontwikkeling beetpakt, bijvoorbeeld technologische ontwikkelingen, dan zie je dat de pensioensector bij de lock down in maart soepel is overgestapt naar thuiswerken en online vergaderen. Het bijwerken van rechtenadministraties en de uitkering van pensioenen door PUO’s zijn doorgegaan zoals ook het beleggingsproces.
Enorme veranderingen waarin de sector snel heeft geschakeld.”
Kwetsbaarheden, sterktes en huidige strategie
Patrick: “Deze, aan de pandemie gerelateerde, veranderingen overstijgen de drivers. Het lijkt veilig om uit te spreken dat onzekerheid troef is. Deze zal toenemen en veranderingen en uitdagingen worden er niet minder om. Er is voldoende reden om als pensioenfonds kritisch te blijven kijken naar kwetsbaarheden. Maar verlies daarbij de sterktes en huidige strategie niet uit het oog en daar waar nodig beheersmaatregelen te treffen als de risico’s te groot worden.”
Handelen in het heden vs. strategische vraagstukken
Patrick: “Veel vraagstukken vragen aandacht in het nu. Er komt veel op fondsen af. Daardoor blijft aandacht voor strategie weleens onderbelicht. Daar is rust en ruimte voor nodig. Vraag je als bestuur af: wat maakt mijn fonds uniek, waar zijn we goed in en waar willen we over vijf jaar staan met het fonds?
Kortom, vraag jezelf af welke kennis en kunde voor duidelijke inzichten en vastgelegde strategische ambities zijn nodig om de strategische doelen te bereiken?
Het is mooi om te zien dat steeds meer fondsen sturing geven door strategische ambities waarbij de strategie houvast geeft voor jaarplannen van commissies en acties. Hiermee wordt rust in de hedendaagse praktijk gecreëerd.”
Realisatie van strategie door een geïntegreerde aanpak
Patrick: “De realisatie van strategische doelstellingen vraagt om een geïntegreerde aanpak. Geïnternaliseerd door het fonds heen met betrokkenheid van de fondsorganen en als basis voor een heldere aansturing van de uitvoerder.
Er zijn fondsen die werken aan verbetering van dienstverlening en door digitalisering, bijvoorbeeld met een app, dichterbij de deelnemers te zijn. Dit vraagt naast het vaststellen van deze bestuurlijke ambitie in de praktijk ook om het combineren van datastromen. Denk hierbij aan de technische ontsluiting van verschillende vermogensbeheerders en pensioenbeheerders. Om dit vervolgens helder te communiceren naar de deelnemers. Hierna start de meting door bijvoorbeeld de Net Promotor Score, met het doel meten of de waardering en het vertrouwen bij de deelnemers toeneemt.”
Monitoring & control
Patrick: “De realisatie van een uitgesproken ambitie gaat over verschillende schijven. En draait erom dat het bestuur de afhankelijkheden kent en hiermee op inhoud en het proces kan sturen. Misschien is het nodig dat het bestuur tussentijds de koers moet bijsturen om de doelstellingen te behalen.
Dynamiek in ontwikkelingen kan ervoor zorgen dat doelen achterhaald worden in de tijd. Periodieke evaluatie van doelen draagt eraan bij om de strategie haalbaar te maken.”
Ervaring met de ontwikkeling van een microlearning
Patrick: “Het was verfrissend en leerzaam! Het proces van uitdenken, opzetten en uitvoeren met een diversiteit aan mensen en disciplines zoals boer Henk en een regisseur valt niet onder mijn dagelijkse werkzaamheden. Het is goed om te beseffen dat er ook buiten de sector veel veranderingen plaatsvinden. En inzicht te krijgen in hoe daarmee wordt omgegaan.
We hebben deze microlearning voor de sector gemaakt en zijn benieuwd wat bestuurders hiervan vinden. Er zijn voldoende ontwikkelingen en veranderingen in de sector die in een learning kunnen worden vastgelegd.”
De microlearnings van SPO Perform
De microlearning van DNB & boer Henk over verandervermogen vindt u terug op SPO Perform. U kunt deze hier bekijken.
Vond u deze microlearning interessant of heeft u andere ideeën voor een microlearning van DNB? Laat het ons weten!