Een nieuwe impuls voor uw deskundigheidsontwikkeling
Pensioenfondsen hebben een belangrijke taak en een grote verantwoordelijkheid. Het gaat immers om de oudedagsvoorziening van de deelnemers. Wie dat goed wil doen, moet kennis van zaken hebben. En vooral ook weten hoe te handelen. Maar heeft uw bestuur nog de juiste kennis en worden de kwaliteiten van alle bestuursleden optimaal benut? SPO ging in gesprek met Eiko de Vries, bestuurder bij meerdere pensioenfondsen en Annelieke Meerkerk, Organisatiepsycholoog over de geschiktheidsmeting inclusief DISC-analyse.
Wat is de visie van het bestuur op belangrijke thema’s als strategie, vermogensbeheer, pensioenbeleid of communicatiebeleid? Weet u deze visie en de context goed te onderbouwen? Welke argumenten kunt u aanvoeren, welke dilemma’s spelen en worden onderkend? Dit zijn vragen die tijdens een geschiktheidsmeting aan bod kunnen komen. Eiko de Vries helpt pensioenfondsen al drie jaar bij de deskundigheidsontwikkeling en niveaubepaling van pensioenfondsen door het inzetten van de geschiktheidsmeting. Hij vraagt, en vraagt dóór en helpt zo de onderste steen boven te krijgen om de deskundigheidsontwikkeling bij pensioenfondsen te optimaliseren.
Hiaten en aandachtspunten blootgelegd
Eiko: “De geschiktheidsmeting is een tool, waarmee het bestuur kan vaststellen of er bij het gehele bestuur of een deel daarvan hiaten of aandachtspunten zitten als het gaat om de geschiktheid. Daarbij kijken we naar meer dan alleen deskundigheid: u moet uw verhaal of standpunt ook over de bühne kunnen krijgen in het bestuur.
De geschiktheidsmeting is feitelijk geschikt voor ieder bestuur dat aan de slag wil met geschiktheid. En in het bijzonder voor die besturen die een meer objectieve onderbouwing van, de door hen vast te stellen, geschiktheid op B-niveau willen hebben.”
Elke geschiktheidsmeting is uniek
Eiko: “Geen pensioenfonds of bestuur is hetzelfde en daarom is iedere geschiktheidsmeting anders. We ‘kruipen in de huid van het bestuur en de bestuurder’. We inventariseren de belangrijkste thema’s van het fonds en we verdiepen ons in het reilen en zeilen van het fonds. Op basis daarvan stellen we de geschiktheidsmeting op, echt fondsspecifiek dus.”
“Het programma is afwisselend met een duidelijke focus op het eigen pensioenfonds.” – deelnemer Geschiktheidsmeting
Hoe gaat een geschiktheidsmeting precies in zijn werk?
Eiko: “Voor de geschiktheidsmeting van het fondsbestuur worden een aantal inhoudelijke vragen ontwikkeld op de meest belangrijke thema’s van het fonds zelf, dus fondsspecifiek. De vragen zijn gericht op de toetsing van een ‘visie’ op het onderwerp. In hoeverre is hij/zij in staat om dat te onderbouwen en de context van het antwoord op de vraag te benoemen. Daarmee toetsen we het ‘B-niveau’. De vragen worden deels plenair en deels in deelgroepen beantwoord. Met in het laatste geval een plenaire terugkoppeling.
Een optie die we aanbieden is, om ter voorbereiding op de groepsmeeting, iedereen individueel een aantal open vragen over de hoofdthema’s te laten beantwoorden. We benutten de beantwoording van de vragen als voorbereiding en input voor de groepsmeeting.
Mijn rol als inhoudsdeskundige is om, samen met Everdine Kronenburg (adviseur SPO), de vragen te ontwikkelen, tijdens de sessie de vragen te stellen en vooral ook dóór te vragen. Boven water te krijgen wat de visie is, welke argumenten daarvoor worden aangevoerd en ook welke dilemma’s daarbij spelen en worden onderkend.”
Focus op beter communiceren en samenwerken
De geschiktheidsmeting kan worden uitgebreid met een DISC-analyse. Middels de DISC-analyse worden de kwaliteiten en competenties van alle bestuursleden individueel in kaart gebracht. Door de resultaten samen te voegen ontstaat een helder beeld van zowel de teamdynamiek, aanwezige talenten en mogelijke valkuilen binnen het bestuur. In dat geval schakelen we organisatiepsycholoog Annelieke Meerkerk in, zij is, onder andere, gespecialiseerd in de DISC-analyse.
Annelieke: “Met behulp van de DISC analyse is het mogelijk om op een eenvoudige en snelle manier voorkeursgedrag in kaart te brengen. Hierdoor ontstaat inzicht in hoe bestuurders individueel en onderling graag samenwerken, communiceren en invloed uitoefenen op het proces. Ook ontstaat inzicht in de sterke en minder sterke kanten van mensen en helpt het om de boardroom dynamics in kaart te brengen. Deze inzichten geven aanknopingspunten om meer gebruik te maken van elkaars kwaliteiten, valkuilen te ondervangen en eventuele pijnpunten bespreekbaar te maken. DISC helpt om de voorkeursstijlen van bestuurders goed in te schatten en woorden te vinden om de brug te slaan naar de ander (en tussen verschillen). De DISC helpt om verschillende persoonlijkheidsstijlen te begrijpen, beter te communiceren, conflicten voorkomen of te verminderen en onderlinge verschillen te waarderen. Op die manier kan de samenwerking binnen het bestuur verbeteren en de effectiviteit worden vergroot.“
“Het opsplitsen in kleine groepjes tijdens de dialoogsessie zorgde voor een waardevol overleg en de analyses van begeleider Annelieke vond ik nuttig.” – deelnemer Geschiktheidsmeting
Wat levert de geschiktheidsmeting precies op?
Eiko: “U krijgt een concreet advies. Bijvoorbeeld het bestuur kan als geheel aan bepaalde thema’s extra aandacht geven. Of dat het goed is, als individuele leden of commissies onderwerpen oppakken, bijvoorbeeld door het volgen van een specifieke opleiding.”
Daarnaast is het goed om met verschillende thema’s inhoudelijk bezig te zijn, daar leer je van en bovenal vinden veel mensen het ook gewoon leuk om met inhoud bezig te zijn.
Anderen gingen u voor
Eiko: “We krijgen positieve reacties van deelnemers. Deelnemers zijn positief verrast over de inzichten en werking van de geschiktheidsmeting. De vragen zijn geheel fondsspecifiek: we lezen ons in bij het fonds en ‘kruipen in de huid van dat bestuur en die bestuurder. Tenslotte is er geregeld ook ‘bijvangst” voor het bestuur: kort geleden was een goede ervaring met het werken in kleine groepjes ter voorbereiding voor een bestuur aanleiding om die werkwijze in het vervolg in te zetten bij de behandeling van onderwerpen in het bestuur. Kortom: positieve reacties. “
Heeft u ook interesse in een geschiktheidsmeting?
Meer weten over de mogelijkheden voor uw fonds?
Uw SPO adviseur bespreekt graag met u de mogelijkheden. U bereikt ons op telefoonnummer: 070 427 66 55 of via info@spo.nl